Secretariat - Efsaneye Yakından Bakmak

Onun hakkında çok şey yazılıp çizildi. Normal bir atın iki katı yediğinden tutun, kalbinin 10kg olduğuna kadar. Kimilerine göre tarihin en iyi yarış atı kimilerine göre değil. Bana göre bir daha hiçbir atın yapamayacağını yapmış olan bir safkan. Bu yazıda onun başardıklarından çok başarırken ortaya koyduğu performansı inceleyeceğiz.

Secretariat yarış hayatı boyunca katıldığı 21 yarışıta 16 birincilik 3 ikincilik 1 üçüncülük ve 1 de dördüncülük elde etti. Yani ilk dörtten hiç düşmemiş bir safkandan bahsediyoruz. Ayrıca eklemek gerekir, dördüncü olduğu yarışı ilk yarışıdır ve starting box kapaklarına vurarak çıkmış, çıkışın ardından da içeriye doğru kayarak zaman kaybetmiştir. Ardından koştuğu 8 yarışta 1 defa geçilmiştir. Bu yarışta da jokey hatası nedeniyle faul yaptığı gerekçesiyle ikiciliğe atılmış ardından aynı rakibine 8 boy fark atarak kazanmayı başarmıştır. Onu efsaneleştiren Triple Crown (Kentucky Derby, Preakness Stakes, Belmont Stakes) yarışlarından önce koştuğu ve 3. bitirdiği yarışın ardından ağzında yara olduğu tespit edilmiştir. Esas konuya geçmeden önce belirtmek istediğim bir başka şey de bu 21 yarışın yaklaşık 15 ay gibi bir süre içerisinde koşulmuş olduğu. Bu onun ne kadar güçlü bir safkan olduğunun kanıtlarından biridir.

Bu bilgileri verdikten sonra artık onu eşsiz kılanın ne olduğunu anlatmaya başlayabiliriz. Daha önce de söylediğim gibi başarılarından daha çok bu başarıların nasıl bir performansla elde edildiğine bakacağız. Amerikan yarış tarihinde bu güne kadar toplan 12 Triple Crown galibi bulunmakta. Secretariat bu başarıyı elde ettiğinde 25 yıldır gerçekleşmeyeni başarmış olmuştu (bir önceki 1948 yılında Citation). Gelin beraber bu üç yarışı tek tek ele alalım.

Secretariat Kentucky Derby’i kazanırken 1.59.40’lık derece yapmıştır. Bu derece tarih boyunca Kentucky Derby’de ve Churchill Downs pistinde bu mesafede yapılmış en iyi derecedir ve bu rekor halen kırılmamıştır. Yarışı 400 metrelik parçalara bölersek daha ilginç bir sonuçla karşılaşırız. Sırasıyla süreler şöyledir: 25.2, 24.0, 23.8, 23.4, 23. Dikkat ederseniz Secretariat her 400 metreyi bir öncekinden hızlı koşmuştur. Bu alışıldık bir durum değildir. Üstelik 2000 metrelik bir yarışta bunu yapmış olmak gerçekten inanılmazdır.

Ardından Triple Crown’un 2. ayağı olan Preakness Stakes koşusu gelir. Secretariat koşunun favorisidir ve kendine güvenenleri yanıltmayarak yarışı rahat kazanır. Yarış bittiğinde kronometrede hata olduğu anlaşılır. Koşuyu izleyen saatçiler koşunun gösterilen süreden çok daha hızlı koşulduğunu iletirler. Bir tartışma başlar ve incelemeler yapılır. O güne kadar koşulmuş en iyi zamanın sahibi olan Canonero II (1.54.0 -1971)’nin ve Secretariat’ın koşuları televizyonlarda yan yana izlenir ve Secretariat’ın çok daha önce fotoyu geçtiği görülür. Derece önce 1.53.40 ve 39 yıl aradan sonra da 1.53.00 olarak teyit edilir. Anlayacağınız Secretariat Triple Crown’un ikinci ayağını da rekor kırarak kazanır. Artık önünde yalnızca Belmont Stakes kalmıştır.

Belmon Stakes 2400 metrelik mesafesi ile diğer iki koşudan ayrılır. Hızları ile dikkat çeken safkanlar konu dayanıklılık olduğunda hayal kırıklığı yaşatmışlardır. Secretariat orijini nedeniyle kısa mesafelerde başarılı olması beklenen bir safkandır ve bir çok kişi Belmont Stakes yarışını kazanamayacağını düşünmektedir. Zira daha önce hiçbir Bold Ruller yavrusu böyle bir yarış kazanmamıştır. Üstelik 2 zorlu koşunun ardından kısa bir süre sonra böyle bir mesafede koşacak olması onun için ayrı bir handikap olarak görülmektedir. Ancak koşu günü kimsenin beklemediği bir şey olur. Secretariat 2400 metrelik yarışta önde koşmaya karar verir. İlk iki koşunun ikincisi olan ve bu yarışta Secretariat’ı geçmesi beklenen Sham onunla liderlik mücadelesine girişir ve bu iki safkan diğerlerinden 8-10 boy kadar ayrılırlar. İlk 1200 metrelik bölüm geçildiğinde dereceler 1.09.80’i gösterir ki bu 1200 metrelik bir yarış için bile hızlıdır ve daha koşulacak 1200 metre daha vardır. Herkes bu iki atın yüksek tempoya uzun süre dayanamayacaklarını düşünür ki bu normalde haklı bir bakış açısıdır. Ancak söz konusu Secretariat olunca işler beklendiği gibi gitmez. Sham geçen her metrede gerilemeye başlarken Secretariat bu yüksek tempoya rağmen koşunun her metresinde rakiplerinden uzaklaşır. Koşu bittiğinde ikinci sırada bulunan Twice A Prince’nin 31 boy önündedir ve onunla rekabete giren Sham koşuyu 5. sırada tamamlayarak sonuncu olmuştur. Koşunun bitiriş derecesi 2.24.0 olarak belirlenir ki bu tarih boyunca 2.400 metre mesafeli bir kum yarışında kaydedilmiş en iyi derecedir. Böylelikle Secretariat Triple Crown’un 3 ayağını da rekor kırarak kazanmış olur. Onu efsaneleştiren şey de esasen budur.